Powrót na rynek pracy po odbyciu kary w zakładzie karnym – Dlaczego warto?

Pobyt w zakładzie karnym oraz zakończenie odbywania kary zawsze łączy się z wieloma niewiadomymi i pytaniami o przyszłość. Przed osobami, które znalazły się w takiej sytuacji staje wiele pytań – “Czy znajdę pracę?”, “Czy odnajdę się w nowej rzeczywistości?”, “Gdzie powinienem szukać pomocy w znalezieniu pracy?”. Wszystkie te wątpliwości są zrozumiałe, jednak praca i karalność nie zawsze muszą iść ze sobą w opozycji. 

Z jakimi wyzwaniami mierzą się osoby, które opuszczają zakłady karne?

Każdego roku zakłady karne w Polsce opuszcza około 90 tysięcy osadzonych, a jedną z ich pierwszych myśli jest chęć rozpoczęcia normalnego, stabilnego życia, które bezpośrednio łączy się z podjęciem aktywności zawodowej. Dla większości z nich pierwszym aspektem w życiu na wolności jest właśnie rozpoczęcie poszukiwania pracy. Głównym problemem w znalezieniu pracy, z którym boryka się powyższa grupa, jest stereotypowe myślenie na temat osób posiadających kryminalną przeszłość. Stygmatyzacja natomiast, poprzez przyczynienie się do izolowania byłych osadzonych, sprawia, że częściej decydują się oni na podjęcie pracy w tzw. “szarej strefie”. Rozpoczęcie pracy na niejasnych warunkach oraz bez umowy naraża pracownika na oszustwa oraz nie przestrzeganie określonych zasad przez pracodawcę. 

Kolejnym, niezwykle ważnym aspektem jest wykształcenie byłych osadzonych. Oczywiście są wśród nich również osoby o wyższym wykształceniu, które nierzadko już wcześniej zajmowały wysokie stanowiska i rozpoczęcie przez nie pracy nie będzie wyzwaniem lub ich dawne stanowiska będą na nich czekać. 

Z większym wyzwaniem muszą mierzyć się osoby niewykształcone, które nie posiadają odpowiednich kompetencji do podjęcia atrakcyjnego zawodu, a nawet nie wiedzą, jak szukać możliwości podejścia pracy. Skutkuje to tym, że podjęta przez nich praca po wyroku często znaleziona jest przez znajomych lub negatywnie oddziałujące otoczenie. Przeważnie praca ta jest nielegalna, podejmowana w branży budowlanej, bez umowy i odpowiedniego ubezpieczenia, co wiąże się z nieuczciwymi praktykami pracodawców oraz brakiem zapewnionej opieki zdrowotnej, urlopów oraz innych aspektów, które reguluje kodeks pracy.

Jakie są możliwości pracy dla byłych więźniów? 

W przypadku byłych więźniów niezwykle ważne jest, aby zbudować pewność siebie, poprawić samoocenę oraz zbudować motywację do dążenia do stabilizacji społecznej, w tym także finansowej, która pozwoli im rozpocząć nowe życie. Z tego względu niezwykle ważna jest indywidualna współpraca z byłym osadzonym, aby określić potencjał, możliwości oraz kompetencje danej jednostki, wzmocnić jego mocne strony oraz ukierunkować na możliwości dalszego rozwoju oraz możliwości pracy. Takie działania wspierają możliwości podjęcia pracy dla więźniów oraz wzmacniają ich pozycję na rynku pracy. 

Warto również spojrzeć ze strony pracodawców – wielu z nich słysząc, że dana osoba była karana od razu zamykają się na opcję rekrutacji, jednak są od tego wyjątki, które pojawiają się coraz częściej. Z każdym rokiem pojawia się coraz więcej pracodawców, którzy neutralnie podchodzą do aspektu karalności i są chętni do zatrudniania byłych osadzonych, a także są zadowoleni z takich pracowników i umożliwiają im rozwój oraz awanse. Często wiąże się to z większym zaangażowaniem takich pracowników, ponieważ zależy im na pozytywnej opinii od pracodawcy, dlatego do swoich zadań przykładają się z należytą starannością i profesjonalizmem. 

Jeśli jesteś osobą karaną i potrzebujesz wsparcia ze znalezieniem nowego zatrudnienia, możesz skontaktować się z:

• Ośrodkiem Pomocy Postpenitencjarnej TULIPAN
• Stowarzyszeniem Sursum Corda
• Fundacją POMOST